Zelfsturing: Optie of noodzaak

Hebben we als team alles in huis om succesvol te zijn?

door Marvin Sutherland

Je werkt met veel plezier en enthousiasme. Maar je bent er van overtuigd dat je als team veel meer kan bereiken voor klanten.
Hoe werk je ondernemender en met minder gedoe samen in je team? Is zelfsturing de oplossing? Beschik je wel over juiste mensen en managers?

Herken je dit?

• Sommige collega’s kunnen het ondernemerschap van een zelfsturend team aan. Anderen niet. Zelfsturing is niet voor iedereen weggelegd.
• Ik werk elke dag nauw samen met mijn opdrachtgevers. Ik weet heus wel wat werkt en wat niet werkt.
• Ik doe werk waar ik heel goed in ben en plezier uit put. Als ik mijn klanten gelukkig maak, waarom moet ik me dan steeds verantwoorden?
• Ik wil niet langer opgehouden worden door een MT waarin elke manager zijn plasje over ons verbetervoorstel moet doen.
• Ik zorg er zelf wel voor dat we aan het eind van de dag winstgevend zijn. Anders snijd ik mezelf in de vingers! Ik hoef geen gehijg van een manager in mijn nek.

Top down is een illusie
De ene verandering is nog niet weggeëbd of de volgende dient zich aan. De honger van klanten naar steeds meer toegevoegde waarde neemt eerder toe dan af. Bovendien wordt deze behoefte steeds meer uiteenlopend.
Het is een illusie om te denken dat een kleine groep van bevoegde beslissers (een managementteam) tijdig de juiste actie kan nemen om te voldoen aan deze steeds veranderende en uiteenlopende eisen van klanten. Protocollen, werkinstructies of handboeken kunnen hierin ook niet voorzien.
Alleen een team van ondernemende, gekwalificeerde professionals met lef kan sneller, effectiever en adequaat inspelen op de stijgende behoefte aan toegevoegde waarde van klanten.

Tijd rijp voor een gezonder business model?
Terwijl er crisis heerst in de thuiszorg, is Buurtzorg is een schoolvoorbeeld van hoe het anders kan. Men focust op wat er echt toe doet: ‘Zorgen dat cliënten, met een hoog kwaliteit van leven zo lang mogelijk zelfstandig wonen’. Iedereen – zowel persoonlijk of als team – gaat hier 100% voor.
Elk buurtzorgteam organiseert in hun regio geheel zelfstandig de zorg. Samen komen alle dienstverleners zoals mantelzorgers, huisarts, apotheek en therapeuten op één lijn, met één doel: de klant gelukkig maken.

Met een duidelijk doel, weinig managers en dito overhead is men niet alleen 30% goedkoper, het werkplezier viert hoogtij. Men werkt er graag, omdat je weer met je vak bezig bent. Je aandacht wordt niet versnipperd door procedures, werkinstructies, werkbriefjes en protocollen. Je krijgt weer ruimte voor liefde voor je werk. Je doet datgene wat er echt toe doet.

Het geheim van succes?
Financiële dienstverleners, trainingsbureau ‘s, kappers, bakkerijen, aannemers en bouwbedrijven experimenteren succesvol met deze innovatieve business modellen.
Teams regelen alles zelf: inkoop, marketing en sales, of ‘huren’ deze intern in (ICT, HRM).
Zelfs innovatie kan bottom-up. Zo kan iedereen bij Goretex zijn idee pitchen. Als je genoeg medestanders wint voor je idee, mag je deze uitwerken. Resultaat? Een gestage stroom van innovaties (gitaarsnaren, kleding, schoenen, laarzen) waar menige R&D afdeling jaloers op zou worden.

Passie + talent + focus + moed = succes
Veel professionals willen datgene doen waar zij in uitblinken en waar zij het meeste energie uit putten.
Als je deze talenten en passie weet te kanaliseren naar een doel: het verschil te maken voor je klanten, dan heb je weinig toezicht, controle en sturing nodig.
Dit vergt wel dat je jouw persoonlijke moed en lef aanspreekt. Om je nek uit te steken en verantwoordelijkheid durft te nemen.
Durf heeft niet zozeer met machogedrag te maken, maar vooral met liefde voor je vak en je innerlijke drive om iets bijzonders te doen en te zijn collega’s en klanten.

Ricardo Semler, een van de voorvaders van zelfsturing, stelt zelfs dat Geluk, Vrijheid en Plezier centraal moeten staan. Betrokken en gelukkige medewerkers die echt kiezen vanuit liefde voor hun werk, hoef je niet achterna te jagen en te controleren met chefs en prikklokken. Door dit vertrouwen in de kracht van mensen, groeide de omzet van Semco S.A. van 35 naar 400 miljoen dollar. Geluk en geld gaan ook samen.

De juiste kwaliteiten in je team?
Terwijl de ene professional de onderlinge verbinding en teamspirit versterkt, excelleert de andere door resultaatgericht te werken. Teamleden die zaken nauwkeuriger willen uitdiepen, worden bij de les gehouden door dat ene teamlid dat sneller knopen wil doorhakken.
Sommige teamleden hebben het in hun DNA om het werk gestructureerd, ordelijk en optimaal te laten lopen. Terwijl andere collega’s vernieuwing najagen. De juiste mix van kwaliteiten en talenten is nodig om te voorkomen dat er in een team teveel van het goede is en dat het doorschiet in zijn valkuilen.
Heb jij als team de juiste DNA voor succes: beschik je over de juiste combinatie van passie, kwaliteiten, drijfveren en kracht om een succesvol zelfsturend te zijn.

“Never doubt that a small group of thoughtful, committed citizens can change the world; indeed, it’s the only thing that ever has.” Margaret Mead