Landelijke Bijeenkomst over zelfsturing
Zelfsturende teams. Mede door het succes van bijvoorbeeld Buurtzorg Nederland hoor je er de laatste tijd steeds meer over. Past het bij jou als directeur/bestuurder van een kinderopvangorganisatie? Zie jij meer in zelfsturing dan in aansturing? En wat komt erbij kijken wanneer medewerkers meer verantwoordelijkheden krijgen? Deze en veel meer vragen stonden centraal op de Landelijke Bijeenkomst van de bdKO op 12 april 2016 op Landgoed de Horst, de Baak in Driebergen-Rijssenburg.
Veel zon, een prachtige locatie, netwerken, een heerlijke lunch en boeiende sprekers. Ingrediënten die zorgden voor een geslaagde Landelijke Bijeenkomst. Als eerste stond de Algemene Ledenvergadering van de bdKO op het programma. Het jaarverslag en de jaarrekening 2015 werden zonder opmerkingen goedgekeurd. De belangrijkste conclusies: de meeste doelen zijn gehaald en de organisatie sloot het jaar financieel positief af.
BdKO-voorzitter Johan Vriesema zei verheugd te zijn dat er twee kandidaten zijn voor de vacante plekken in het bestuur. Bij acclamatie werden Inge Hertsworm, directeur van K.O. Vianen, en Bertus Koot, directeur-bestuurder van KMN Kind&Co, benoemd in het bestuur. Door de voorzitter werd met woorden van dank afscheid genomen van Jacob Boskma. Hij was vanaf de oprichting betrokken bij de bdKO en al die tijd lid van het bestuur.
Verder wees Vriesema op de activiteiten die de bdKO komende tijd organiseert en sloot hij af met een dankwoord voor de locatiesponsor de Baak en de sponsoren en standhouders Pelosa, HBB Brainware, Tevreden.nl en Tecsoft.
Na de lunch stonden drie sprekers op het programma. Als eerste kwam Arko van Brakel aan het woord. Hij is zelfstandig ondernemer en voormalig directeur van de Baak. Enkele jaren geleden startte hij met de introductie van zelfsturing in de Baak en liet zich daarbij inspireren door Ricardo Semler.
‘Als je privé grote besluiten neemt, kun je dat op je werk ook’, begon hij zijn inleiding. Hij verbaast zich dan ook dat veel werknemers zo weinig autonomie krijgen. Van Brakel vertelde hoe hij in het verleden als beginnend internetondernemer leerde dat knooppunten in een netwerk enorm vertragen. ‘Organisaties zijn vaak op dezelfde manier georganiseerd. Met al die lagen en managers heb je veel knooppunten. Daar stokt het. De wereld verandert snel. De hoeveelheid informatie groeit ook heel snel. Als leider kun je dit nooit bijhouden. Je moet daarom vertrouwen op de collectieve intelligentie van je medewerkers. Daarvoor moet je lef tonen: dingen loslaten en mensen autonomie schenken. Je moet mensen met mensen verbinden.’ Vertrouwen is daarbij onontbeerlijk. ‘Pas dan kunnen mensen een stap maken, weet ik uit eigen ervaring.’
Ricardo Semler leerde Van Brakel wat zelfsturing is: geef mensen autonomie, laat ze gezamenlijk doelstellingen formuleren en stem geregeld op elkaar af. Dit laatste wordt nog weleens vergeten, maar is heel belangrijk, benadrukte hij. Dit werd bevestigd door een van de directeuren in de zaal die in haar organisatie al enige ervaring heeft met zelfsturing.
Met verschillende voorbeelden van succesvolle organisaties liet de spreker enthousiast zien dat zelfsturing in de praktijk in meerdere opzichten winst oplevert. ‘Het is niet soft. Je hebt wel doelen die je met elkaar moet halen. Vooral in kinderopvangorganisaties kun je hiermee aan de slag. Jullie werken met professionals, ze zijn uitstekend opgeleid en weten wat ze moeten doen.’ Door zelfsturing kun je volgens Van Brakel mensen in hun kracht zetten. ‘Mensen moeten doen waar ze goed in zijn. Daar worden ze gelukkig van en dan willen ze zich voor 100 procent inzetten.’ Om dit te bekrachtigen liet hij de zaal de documentaire Children of the Wind zien. (http://childrenofthewindmovie.com/trailer/)
‘Het is een mooi voorbeeld hoe je talent kunt ontwikkelen bij mensen die in eerste instantie weinig perspectief lijken te hebben.’
Samenvattend concludeerde Van Brakel: Vertrouwen, minder controle, zelfmanagement, afstemmen op elkaar en creativiteit zijn de belangrijkste voorwaarden voor zelfsturing. ‘Mensen moeten in verbinding met elkaar staan en het samen doen. Het gaat niet om processen en procedures, maar om een veilige omgeving waar mensen fouten mogen maken en vragen gesteld mogen worden. Laat je medewerkers zelf keuzes maken. Creëer een cultuur waar het werkelijk om mensen gaat.’
Klik hier voor de overige filmpjes en presentatie van Arko van Brakel
Zie ook www.arkovanbrakel.nl.